Meer vis dan jongen, zei pap altijd

Dit artikel is geschreven voor school en is zodoende in plagiaatdatabases terechtgekomen. Als je gaat plagiëren, verander dan ten minste de verwoording.

"Een meer. Er is niemand te zien. De bomen aan de overkant zijn donker. Maar het water lijkt bewogen - misschien is Amos net ondergedoken"Roelof ten Napel, Het Leven Zelf

Wie ben ik?

En wat wil je nou eigenlijk dan? Zulke onzekerheden zijn niet aan een enkeling gebonden, en iedereen heeft er wel een last van, vooral Amos. Een hedendaagse tendens: hij weet niet wie hij is, wat hij nou wil, en dit wordt uiteindelijk zijn ondergang.

Een vis, dus

Hij was, tot hij er verveeld van raakte, altijd een zwemmer: "meer vis dan jongen, zei pap altijd". Het moment dat Amos stopte met wedstrijdzwemmen was als een lichte daling in grondniveau voor een lawine in de babyfase van het leven. Het enige waar hij houvast aan had was nu verworpen. Hij verwierp eveneens zijn schoolcarrière door systematisch colleges over te slaan. Wat moet je anders, als je geen drijfkracht hebt?

Chimèrealiteit

De grens tussen tussen een gefingeerde en de echte wereld neemt in "Het leven zelf", Roelof ten Napel, de vorm van een vage schim aan: het verhaal kan zich zo voordoen in de realiteit, al helemaal met toenemende onzekerheid onder studenten. Het is dan ook een contemporair verhaal.

Ieder z'n eigen

Amos kent genoeg contemporairs, van wie je een redelijke indruk krijgt in hun eigen hoofdstukken. De hoofdstukken zijn namelijk niet numeriek, maar genaamd. Elk belangrijk personage heeft een hoofdstuk, sommige twee, waarin zijn/haar ervaringen worden beschreven. Er is duidelijk verschil in persoonlijkheid tussen de verschillende personages, maar sommige hoofdstukken wijden meer woorden aan hoe de betreffende persoon Amos en zijn acties ervaart dan hun eigen leven lijden.

Vier voor de prijs van één

In het boek komen er meerdere andere werken voor, en wordt er ook sterk verwezen naar het werk van Carver. Er is dus duidelijk sprake van intertekstualiteit. In de eerste pagina's zul je gegroet worden door twee gedichten, en op pagina 112 leest de oude werkgever van Amos áán Amos het gedicht "Onder Water" voor.

Back to the Future

In het verhaal komen trouwens genoeg flashbacks voor om een weeshuis met oorlogsveteranen te overtreffen, als niet in kwantiteit, dan in extensiviteit. Er zijn in principe drie fasen, op chronologische volgorde: jeugd, studententijd, post mortem.

Jeugd

De eerste fase wordt vooral aan het eind van het boek in het licht gezet, waar we meer te weten krijgen over het vroege leven van Amos. Tijdens een een scène waar Amos en zijn vriend, Mats, oorlogje spelen met een groep anderen, ondergaat het karakter Fons een introductie in het verhaal, maar verschijnt later niet meer. Amos' zus, Daphne, wordt geboren, en Amos begint vanaf daar aan een zelfstandiger leven, niet helemaal uit eigen wil, doch zonder verzet.

Studententijd

De tweede fase neemt de eerste helft van het boek in beslag. Hier leren we over Amos' werkgever Renée, die een bloemenwinkel draaiende houdt en Amos aan het lezen verslaafd maakt. Al snel komt de tijd dat Amos gaat studeren in een andere stad, en stopt met werken. We ontmoeten Vera, Mats en Guus. In het tweede hoofdstuk, Vera, krijgen we een hint over de zelfmoord van Amos, wat aanduidt dat dit hoofdstuk zich eigenlijk in de derde fase afspeelt. In het derde hoofdstuk, Renée, zijn we weer terug in de bloemenwinkel met Amos.

Post mortem

De derde fase verkent de emoties van verschillende karakters na de zelfmoord van Amos. De ervaring van Daphne speelt zich waarschijnlijk recent na de dood af, vanwege de hevige emoties die ze ondergaat. De rest van de karakters worden een aantal jaar na de dood uitgelicht.

In summo

je bent is misschien kristalhelder uitgebeeld, of juist een wazige vlek, een inconsequente schim in een oceaan van opties. Misschien voel je wordend, in plaats van zijnd. Maar misschien gaat het niet om wat je bent, of wanneer je dat bent, maar om hoe je het bent, en hoe de mensen om je heen je er om zullen herdenken.

"Ze zeggen dat je tweemaal sterft. Eerst wanneer je ademhaling stopt, en voor de tweede keer, iets later, wanneer je naam voor de laatste keer genoemd wordt." Bansky

Verantwoording

"maar sommige hoofdstukken ... dan hun eigen leven lijden." (Ieder z'n eigen) het gebruik van lijden is hier bewust en slaakt een kreet naar de moeite die vooral door Amos en Lukas dagelijks wordt ervaren.

"Ze zeggen dat je tweemaal sterft. Eerst wanneer je ademhaling stopt, en voor de tweede keer, iets later, wanneer iemand je naam voor de laatste keer noemt." is vertaalt vanuit het Engels, en geen unieke gedachte. De eerste versie stamt af van Irvin D. Yalom: "Some day soon, perhaps in forty years, there will be no one alive who has ever known me. That's when I will be truly dead - when I exist in no one's memory. I thought a lot about how someone very old is the last living individual to have known some person or cluster of people. When that person dies, the whole cluster dies,too, vanishes from the living memory. I wonder who that person will be for me. Whose death will make me truly dead?". Deze gedachtegang was echter al in de tijd van het oude Egypte aanwezig, het geloof dat je ziel stierf eens je uit alle geschriften verdwenen was.

2018-10-17 in blog