Wat maakt het uit dat grote bedrijven je tracken?

Google omzeilt AVG (Brave) - YouTube heeft privacy kinderen geschonden (NY Times)

Google Chrome met YouTube open op je ChromeBook, in de achtergrond draait Gmail, op je Android telefoon heb je zojuist een app gekocht via de Google Play Store. Je krijgt net een mailtje binnen, of je even deze enquête wilt invullen (die gemaakt is met Google Forms). Een wereld zonder Google is een lege wereld.

Het is geen verslaving

Sommigen beweren dat we verslaafd zijn geworden aan social media, aan Google, aan technologie. Ik ben het daar niet mee eens: we zijn niet verslaafd, we zijn afhankelijk. We kunnen niet zeggen dat we "kunnen stoppen wanneer we willen", niet omdat we psychologisch te zwak zijn, maar omdat het gewoon letterlijk niet kan. Google heeft zodanig veel facetten van de wereld geïnfiltreerd, dat het weinig zin heeft om het ook maar te proberen. Dat terwijl keer op keer blijkt uit een doorlopende stroom van overtredingen, waarschuwingen en boetes dat Google niet om ons geeft; alleen om onze data.

Het is iedereen nu wel eens een keer duidelijk dat je getrackt wordt waar je ook mag gaan of staan, en toch gebeurt er verdomde weinig. Maar waarom? Veel mensen hebben een houding niet ongelijk aan "mijn leven zal er niet door veranderen" of "persoonlijk boeit het mij niet echt veel" of "zo interessant ben ik niet".

De egoïstische doomer

Het enige wat ik hoor wanneer zoiets wordt gezegd is kuddegedrag, luiheid en egoïsme. Dan heb je ook nog de doomers die zeggen dat het toch niet uitmaakt en dat ze er toch niets aan kunnen doen. Maar eigenlijk valt dat onder dezelfde 3 zonden: alsof zij de enige persoon op aarde zijn. Tegen grote bedrijven ingaan is iets wat je samen doet. Het moet ook niet kunnen dat jíj specifiek er iets aan kan doen. Als je denkt dat dat bedoeld wordt, dan ben je niet alleen een egoïst, je zit er ook nog eens helemaal naast. Het is niets anders dan een makkelijke manier om verantwoordelijkheid van je af te schuiven. Als jij je bewust bent van de malpraktijken van bijvoorbeeld Google en Facebook, en toch maak je gebruik van hun services (youtube, snapchat, instagram, messenger, whatsapp), laat dan één ding helder zijn: you're part of the problem.

We graven onszelf in

Hoe langer we doorgaan met het gebruiken van deze malafide services, het ondersteunen van de tech-giant monopoliën, hoe hoger we het kaartendek tegen onszelf stapelen. De consequenties zijn duidelijk:

Advertenties

Het meest voordehandliggende is het concept van advertenties. Die zijn er om aankopen aan te sturen, ons ervan te overtuigen dat we een product moeten kopen omdat we het nodig hebben. Hoe beter de adverteerders je kennen, hoe beter ze je kunnen uitbuiten. Als je een kind hebt en je zus onlangs in een auto ongeluk is terechtgekomen, zal je vatbaarder zijn voor extra luxe/dure kinderzitjes. Maar dat is niet alles, internetadvertenties bieden ook de mogelijkheid om te discrimineren, en dit doen ze al: om te zorgen dat de kans dat je op een advertentie klikt zo groot mogelijk te maken, tracken adverteerders zoals Google je en stellen ze een profiel op. Je krijgt geen advertenties voor babydingen als je geen baby hebt. Maar wie weet hoe diep dit kan gaan? Een huisbaas die letterlijk zegt "blanke huurders gezocht" is strafbaar bezig, maar een huisbaas die zorgt dat de advertentie gewoon niet wordt getoond aan mensen waarvan "het algoritme" denkt dat ze niet blank zijn? Ja, vast ook strafbaar, maar hoe kun je het ooit opmerken, laat staan aantonen? En als je denkt dat ze je huidskleur niet tracken, is er slecht nieuws: met de kracht van correlatie kan er meer dan je wellicht denkt. Sure, het is niet perfect, en soms heb je foute matches, maar het is zeker geen technologie om mee te spotten.

Serieuze manipulatie

Dan heb je nog sociale en politieke manipulatie. Je hebt gehoord van fake news, misschien ook van filter bubbles (hier een artikel van mij erover), politieke trolls en "engagement". Een site als Facebook zal niet aarzelen om alles uit de kast te halen om je maar langer op de site te houden (zodat je meer advertenties ziet), en een site als NOS zal nog schreeuwerige headlines bedenken zodat je op hun artikelen klikt, met journalistiek die op zijn best twijfelachtig is (laten we niet vergeten dat ze de laatste tijd wel heel erg veel correcties moeten maken.) Eerst publiceren, dan pas nadenken. Maar het punt is dat Facebook weet op welke links je klikt, en met de "deel dit op facebook" knoppen die je op elke website ziet, kunnen ze je ook volgen op sites die niet van hen zijn. Dat gebeurt met een klein stukje javascript. Zo weten ze precies wat je bezig houdt, waarna ze je nog voller proppen met nieuws uit die categorie. Dat hoeft niet eens een bewuste strategie te zijn, maar kan ook uit de deeply learned algoritmes komen.

Autocensuur

Uit dat alles volgt uiteindelijk het Panopticon-effect. Dat komt er op neer dat mensen zichzelf gaan censureren als ze het gevoel hebben dat ze in de gaten gehouden worden. Dit is nou ook waarom privacy zo verschrikkelijk belangrijk is. Je hebt geen vrijheid als de hele wereld meekijkt en je zal straffen voor elke misstap, hoe groot of klein. Hoe vaak zie je wel niet iets langskomen over een of andere politicus, of beroemdheid, wiens reputatie nu in diggelen ligt, omdat een tweet van 10 jaar terug is opgegraven?

Monopolies

Ten slotte dan het punt over monopolies. Dat monopolies slecht zijn hoef ik natuurlijk niet uit te leggen, en dat de reuzen hun monopolies misbruiken ook niet (als je één of beide van deze punten niet vat, dan kun je het Googlen ?). Uiteindelijk komt het neer op minder keuze, minder kwaliteit en/of hogere prijzen voor de gebruikers. Kijk bijvoorbeeld naar Intel vs AMD. Intel had jarenlang geen echte concurrentie (AMD liep behoorlijk achter), en werd lui. Ze verhoogden performance van hun CPUs met trucjes, maar introduceerden zo ook de Spectre en Meltdown bugs, en recenter de SWAPGS bug. Monopolie leidt dus tot onbetrouwbaarheid, want waarom zou je nog je best doen als je toch de enige bent die iets kan doen? Het geld rolt wel binnen. Wat het extra moeilijk maakt in de technologische sector is de enorme berg informatie die de reuzen hebben. Het is lastig concurreren met een partij die al je klanten kent, weet hoeveel ze te besteden hebben, wat hun interesses zijn, hoeveel ze voor jou product betalen, waar ze over klagen, etc.

Wat nu?

Wat nu vraag je? Het is simpel. Ditch Google. Ditch Facebook. Fuck appen en insta en snappen. Fuck youtube en gmail (wist je trouwens dat Google al je mails "screent" (leest)?) En laat jezelf vooral niet weerhouden door de gedachteloze kudde. Wordt een deel van de oplossing, niet het probleem. Stream je let's plays op Vimeo, praat via Telegram, gebruik Mastodon in plaats van Twitter of Facebook, zoek dingen op met DuckDuckGo. De alternatieven zijn er al. Nu jij nog.

2019-09-11 in blog #Google #Facebook #tracking #privacy